Zanim przybliżymy dzieje powstania TMZB warto wspomnieć, że w roku 1957 w Zielonej Górze miało miejsce ważne w powojennej historii Ziemi Lubuskiej wydarzenie kulturalne – powstało Lubuskie Towarzystwo Kultury. Prezesem organizacji został zasłużony już wtedy Babimojszczyźnie, Wiesław Sauter. Trzon LTK stanowiły różne sekcje, a te inicjowały, koordynowały i wspomagały działania wielu lokalnych grup i towarzystw na terenie ówczesnego województwa zielonogórskiego. I tak w lutym 1958 r. w Wiejskim Domu Kultury w Nowym Kramsku rozpoczęła działalność jedna z sekcji, Sekcja Regionalna, której przewodnictwo objął Wiesław Sauter. Celem działalności tej sekcji było pielęgnowanie tradycji polskości na ziemiach byłego pogranicza, opieka nad zasłużonymi przedstawicielami ludności autochtonicznej, gromadzenie materiałów o przeszłości regionu oraz upowszechnianie wiedzy o tradycjach i ludności rodzimej poprzez różnego rodzaju publikacje i artykuły.
Jednym z pierwszych przedsięwzięć wspomnianej Sekcji LTK była organizacja zbiórki pamiątek o wartości historycznej i muzealnej związanych z przeszłością Ziemi Lubuskiej. Dzięki tym działaniom zaczęły powstawać izby regionalne, które eksponowały zebrane pamiątki i zabytki kultury oraz propagowały wiedzę o przeszłości regionu. 7 lipca 1963 r. w Babimoście powstała pierwsza na Ziemi Lubuskiej Izba Pamiątek Regionalnych. Współorganizatorem i twórcą był Edward Rabiega z Kargowej.
Ponieważ większość inicjatyw Sekcji Regionalnej LTK miała miejsce właśnie na terenie Babimojszczyzny niewątpliwie tworzyły one klimat do dalszego angażowania się lokalnej już społeczności i rozwijania podjętych wcześniej przedsięwzięć i pomysłów. Inicjatywy zapoczątkowane przez Lubuskie Towarzystwo Kultury i jego działaczy trafiły do serc ludzi, którym nie obce były bogate tradycje związane z historią Ziemi Babimojskiej. Dlatego też 6 sierpnia 1966 r. do budynku babimojskiego ratusza, wówczas siedziby Miejskiej Rady Narodowej na zaproszenie Edwarda Rabiegi przybyła kilkunastoosobowa grupa właśnie takich ludzi. Zebranie poprowadził ówczesny gospodarz ratusza i Przewodniczący Prezydium Michał Białas a cel spotkania przedstawił zebranym sekretarz Lubuskiego Towarzystwa Kultury Janusz Koniusz. Uczestnicy dowiedzieli się, że istnieje potrzeba, wręcz konieczność utworzenia „grupy wsparcia” dla dotychczasowych działań na rzecz upowszechniania historii i kultury Babimojszczyzny a szczególnie dla funkcjonującej już Izby Pamiątek Regionalnych. Wsparcia tego mogłoby udzielić zrzeszenie ludzi chętnych do pracy kulturalno-oświatowej. Zebrani zapoznani zostali z przygotowanym statutem, dokonali wyboru władz. Tak powstało Towarzystwo Miłośników Ziemi Babimojskiej, jako jedno z wielu wtedy już istniejących w ówczesnym woj. zielonogórskim i jedno z niewielu z nich działających po dziś dzień.
Ludzie
Uczestnikami inauguracyjnego spotkania i jednocześnie pierwszymi członkami nowo powstałego Towarzystwa byli : Edward Rabiega, Michał Białas, Tomasz Małycha, Jerzy Płatkiewicz, Jerzy Hałuszczak, Walerian Kręc, Józef Polak, Wacław Łakomy, Genowefa Mrozek, Maria Sarbak, Antoni Steciwka, Leon Obst, Franciszek Taberski, Stanisław Szukała, Alfred Kiciński, Wanda Mikołajewska.
Wyłoniono pierwszy zarząd towarzystwa:
Jerzy Płatkiewicz – prezes
Edward Rabiega – zastępca prezesa
Alfred Kiciński – sekretarz
Michał Białas, Jerzy Hałuszczak, Leon Obst, Stanisław Szukała – członkowie zarządu.
Prezesi Towarzystwa Miłośników Ziemi Babimojskiej na przestrzeni lat:
Michał Białas, Marek Kuc, Weronika Szymańska, Benon Ziuber, Zbigniew Woziński, obecnie Ewelina Wozińska.
Do osób, które w ciągu minionych lat przyczyniły się do rozwoju naszego stowarzyszenia zaliczyć należy: Jerzego Płatkiewicza, Edwarda Rabiegę, Jerzego Hałuszczaka, Alfreda Kicińskiego, Leona Obsta, Michała Białasa, Stanisława Szukałę, Andrzeja Lutomskiego, Krystynę Wołek, Stanisławę Sawicką, Stanisława Błocha, Ryszarda Badurę, Danutę Tyndorf, Mariana Utratę, Weronikę Szymańską, Bernarda Radnego, Ewę Ciecierską, Stanisława Wieczorka, Cyrylę Mleczak, Benona Ziubera, Zygmunta Matysiaka, Irenę Heppel.
W ostatnich latach wiele zaangażowania w prace TMZB włożyli: Ewelina i Zbigniew Wozińscy, Stanisław Daszkiewicz, Maria Waligóra, Małgorzata Radna, Sławomira Stoll- Scheer, Marek Kuc, Bożena Wołek, Jarosław Doliński, Katarzyna Rudnicka, Sabina Kędziora oraz wiele innych osób.
Cele
Pierwszym celem Towarzystwa Miłośników Ziemi Babimojskiej przedstawionym na spotkaniu założycielskim była działalność wspomagająca rozwój Izby Pamiątek Regionalnych poprzez organizowanie akcji poszukiwania ciekawych eksponatów. W miarę dalszej działalności czyniono także starania o pozyskanie funduszy, o nowych członków
a wreszcie większych pomieszczeń dla Izby. W pierwszych latach działalności zainicjowano akcje popularyzujące i promujące Babimojszczyznę, bogate tradycje związane z folklorem regionalnym, tradycje walk powstańczych (okazją ku temu była 50 rocznica Powstania Wielkopolskiego). W roku 1968 po raz pierwszy pojawił się pomysł zorganizowania Dni Folkloru Ziemi Babimojskiej, które odbywały się z powodzeniem także w kolejnych latach (1968, 1970, 1973). Przy tej okazji powrócono do tradycji biesiad rybackich. Po latach reaktywacją dni folkloru stały się Babimojskie Spotkania Folklorystyczne organizowane już przez nowe pokolenie członków TMZB. Również do dzisiaj kontynuowane są obchody rocznic wydarzeń historycznych ważnych dla Polski i dla naszego regionu.
Członkowie stowarzyszenia z zamiłowaniem tropią zagadki przeszłości. Spektakularnym owocem tych wysiłków jest dotarcie do dokumentu z 1257 r. , najstarszego dotąd znanego, w którym wymieniono nazwę Babimost. Przez lata działalności upamiętniono wiele ciekawych i zasłużonych dla naszego regionu postaci, zorganizowano niezliczoną ilość prelekcji, wykładów czy konkursów, których owocem są cenne dla kultury naszego regionu prace. TMZB wydało również wiele publikacji popularyzujących wiedzę o przeszłości i współczesności Babimojszczyzny oraz gromadzących m.in. wspomnienia i fotografie. Naszą dumą jest ścieżka dydaktyczno – historyczna powstała w 2005 r. Na szlaku prowadzącym przez miejscowości gminy Babimost postawiono tablice prezentujące zabytki, miejsca pamięci narodowej i obiekty ważne dla naszej historii.
Od początków powstania TMZB po dziś dzień członkowie stowarzyszenia spotykają się na corocznych sejmikach a także imprezach integracyjnych. W trakcie tych spotkań rodzą się nowe pomysły na dalszą działalność. O tych informujemy na bieżąco na naszej stronie.
Zachęcamy do zapoznania się z naszą publikacją „50 lat Towarzystwa Miłośników Ziemi Babimojskiej”
Zaglądajcie do nas.
Tekst – Katarzyna Rudnicka.