Język gwarowy występuje w Nowym i Starym Kramsku
oraz w Podmoklach Wielkich i Małych.
Warunki geograficzne i historyczne przyczyniły się do odizolowania tych miejscowości
od pozostałych ziem polskich i zachowania się wielu archaizmów.
Na skutek ciągłych kontaktów z ludnością niemiecką powstały też słowa nowe,
niespotykane w innych rejonach Polski.
Oto charakterystyczne nazewnictwo gwarowe:
bachyrek – garnuszek,
wąborek – wiadro,
busia – babcia,
husia – gwałtowny deszcz z wichurą,
hale – tak,
humbeja – huśtawka,
cyga – koza,
gira – noga,
hopka – piłka,
kalisko – staw (w Nowym Kramsku),
kapołka – serwetka,
koło – rower,
kosmatki – agrest,
młodzie – drożdże,
naśtelować – przygotować,
nicpoty – niegrzeczny,
nyga – komar,
puteractwo – niedbalstwo,
patynki – kapcie,
plećka – filiżanka,
przeglądko – lustro,
pouchraniać – posprzątać,
pyry – ziemniaki,
sa – tu,
starka – babcia,
starzyk – dziadek,
świętojunki – porzeczki,
zatusnąć – zamknąć na klucz,
żgak – kolec,
ryćka – taborecik,
tytka – papierowa torebka,
najprzód – najpierw,
góra – strych,
tysz – też,
wetkaj – ubierz,
lompy – ubrania,
napka – miseczka,
pouchroniej – posprzątaj,
kluski na perze /kluski z lumpa/ – pyzy,
rychło – wcześnie,
uwijać – spieszyć ,
ugarlić – udusić,
gornek – garnek,
łostaw – zostaw,
dekiel – przykrywka,
denfer – kociołek,
sznytka – kromka,
izba – pokój,
koło – rower,
sipa – łopata,
sklep – piwnica,
kołacz – placek,
bażej – bardziej,
szneka – drożdżówka,
gryski – bułki,
zylca – galareta,
leberka – wątrobianka,
nudle – makaron,
siń – korytarz,
tosia – torba,
kosmatki – agrest,
rojber – łobuz,
cyga – koza,
ino – tylko,
bolka – piłka,
flaszka – butelka,
gnot – kość,
dźwiertka – drzwiczki,
dali – pośpiesz się,
kalawa – staw ( w Podmoklach),
alkiż – pokój za kuchnią,
giry – nogi,
spółdzielnia, skład – sklep,
tygielek – garnek z rączką,
mantel – płaszcz ,
spódnik – spódnica,
tomaty – pomiory,
ni ma – nie ma,
łostanie – zostanie,
drek – śmieci,
turać się – robić szybciej,
heklówka – szydełko,
kwyrla – mątewka,
trzewiki – buty,
dzibko – trochę,
giskana – podlewaczka,
gryczpan – bukszpan,
gaska – uliczka,
gańcać – chodzić po wsi,
glajzejki – rękawiczki,
lauba – altana,
fizymatenty – problemy,
portki – spodnie,
wyćpić – wyrzucić,
weker – budzik,
wihajster – coś nieokreślonego,
klapśtula – kanapka.